Kilka słów o herbacianej świadomości
Gdyby ktoś ponad rok temu, kiedy zaczynałem swoją przygodę z herbatą, zapytał co o niej wiem, nie skłamałbym, jeślibym powiedział, że nic. Minęło trochę czasu, nabrałem wiedzy i doświadczenia, jednak cały czas się uczę. Prawdopodobnie, ten proces nigdy się nie skończy, bo monopolu na wiedzę mieć nie można. Mimo to, zagadnienia typu fair trade, czyli uczciwego handlu były jednak bliskie mojemu sercu, co jak się okazało później, było istotnie ważne w rozwoju mojej świadomości.
Coś, co urzekło mnie w herbacie od samego początku, oprócz mnogości rodzajów, smaków, ogromnej różnorodności, czy bogatej kultury, to element ludzki. Podczas picia naparu herbacianego możemy opowiadać o wielu rzeczach mniej lub bardziej poważnych, aromatach które czujemy, naczyniach z których pijemy lub o wspaniałych ogrodach z których pochodzi herbata. Nie zabraknie również miejsca dla tych, którzy chcą wypić ją w samotności, z ulubionego kubka, przy dobrej książce, bądź zwyczajnie pozostać z nią sam na sam. Jednak jakie to ma wszystko znaczenie, gdy nie ma w tym człowieka?
Herbatyzm pięknem herbaty
Pięknem herbaty jest dla mnie przede wszystkim to, że dzięki niej poznałem mnóstwo wspaniałych ludzi. Zaczynając od tych związanych z branżą, poprzez nie zajmujących się herbatą w żadnym stopniu. Starych, młodych, kobiety, mężczyzn. Są to ludzie z różnych środowisk i światów, o odmiennych poglądach, różnym statusie społecznym. Co ich łączy? Herbata właśnie.
Dlaczego jednak poruszam w tytule kwestię brzydoty? Przecież ciągle mówię, że zależy mi na zwiększaniu świadomości na temat herbaty oraz, że chciałbym, aby Polacy wybierali lepsze produkty. Jak to zwykle bywa – medal ma dwie strony, a kij dwa końce. Podobnie jest z herbatą. Bo przecież to, czym się zajmuję to nie tylko piękne ogrody herbaciane, uśmiechnięte kobiety zrywające listki w tempie przyprawiającym o zawrót głowy, czy wspaniałe smaki i aromaty naparów. Herbata, to często coś czego nie widać na pierwszy rzut oka – ciężka harówa, od rana do wieczora.
Herbaciany biznes korporacyjny – gdzie tkwi problem?
Długo zastanawiałem się jak do tego tematu podejść, w końcu już raz na blogu pisałem o sytuacji w Kenii. Temat wrócił do mnie jak bumerang i solidnie uderzył w głowę, poddając pod wątpliwość moją świadomość na temat herbaty. Otóż, przeglądając jeden z moich ulubionych serwisów dotyczących fotografii (LensCulture.com), natknąłem się na pewien projekt, który jak się później okazało bardzo mocno dotyczy mnie osobiście, z trzech różnych względów. Fotografia, herbata, podróże.
Autor, Ashutosh Shaktan, mieszkający obecnie w Nowym Delhi w Indiach mówi:
Kiedy ktoś mówi o herbacie i ogrodach herbacianych, na myśl przychodzą obrazy bujnych, zielonych plantacji zapełnionych uśmiechniętymi pracownikami. Rzeczywiście, w ten sposób wielkie korporacje zwykły przedstawiać ogrody herbaciane światu zewnętrznemu.
Mój projekt daje inne spojrzenie, inną, ciemniejszą prawdę: o głodzie, niedożywieniu, epidemiach, handlu ludźmi, analfabetyzmie, przesądach i beznadziejności.
Jeszcze dosadniej o problemie mówią jego zdjęcia, które za zgodą Ashutosha umieszczam również poniżej. Ocenę pozostawiam Wam, mnie osobiście fotografie urzekły swą prawdziwością.
Tutaj, podczas załadunku samochodu ciężarowego z dolomitem, gdzieś w pobliżu granicy Indii i Bhutanu. © Ashutosh Shaktan
Czy to nas dotyczy?
Co więc możemy zrobić my, konsumenci, do których trafia ostateczny produkt? Zastanówmy się przez chwilę sami. Czy mamy wpływ na to co się dzieje – nie tylko w Indiach? Wielu powie, że nie. Inni, że temat ich nie dotyczy, że głodujące dzieci mamy w Polsce, albo co nas obchodzą ludzie, żyjący tysiące kilometrów stąd? Jeszcze inni, to zwyczajnie zignorują. Z częścią o swoich własnych problemach, jeszcze mógłbym się zgodzić, ale czy sami robimy cokolwiek by nasze położenie zmienić? Czy uważamy, że wysyłając SMS o treści: POMAGAM, ratuję polskie dzieci przed ubóstwem?
Naturalnie, nikt nie jest ideałem, każdy robi tyle, ile uważa za stosowne, a ja nie jestem w tej kwestii żadną wyrocznią. Jednak moim zdaniem, dzięki takiemu podejściu, ciągle będziemy traktowani jako „Europa B”, rynek zbytu śmieci i resztek. Wbrew pozorom, możemy zmienić bardzo dużo, wszystko zależy od naszego zaangażowania. I nie chodzi mi jedynie o herbatę, bo choć jest coraz lepiej, nadal o wielu rzeczach nie mamy pojęcia.
Jak rozwiązać problem?
Problem „brzydkiej” herbaty jest bardzo złożony. Tego nie da się ukryć. Jednak wrzucanie wszystkich producentów herbaty do jednego wora może być bardzo krzywdzące i niesprawiedliwe – czego chciałbym uniknąć. Są firmy, które nie tylko dbają o swoich pracowników, ale roztaczają wręcz nad nimi parasol – pokrywają koszty związane z edukacją dzieci, tworzą programy ochrony zwierząt i natury. Dostarczają darmowy prąd do mieszkań pracowników i pozwalają im na prowadzenie niewielkich działalności, aby mieli szansę poprawienia swojego bytu. Nie działoby się tak, gdyby nie fakt, iż to my właśnie kupujemy produkty i pozwalamy funkcjonować tym firmom rynku.
Moja rada? Uczmy się czym jest dobra herbata, jak ją parzyć, skąd pochodzi, jakie ma właściwości. Edukujmy siebie i bliskich i wybierajmy produkty świadomie. Podejdźmy do półki, przeczytajmy etykietę. Nie kierujmy się jedynie ładnym opakowaniem, czy zapachem. Zapytajmy sprzedawcę, co może powiedzieć nam o miejscu z którego pochodzi herbata. Nie rezygnujmy od razu z kupowania herbat w saszetkach, ale poszukajmy i doceńmy jednocześnie małych producentów. Dowiadujmy się, kim jest firma sprzedająca produkt, jak działają czy są to ludzie uczciwi, czy też nie. Zadajmy sobie odrobinę trudu. Bo zdejmując pewien produkt z półki dokonujemy wyboru. Za nim stoją ludzie, producenci, środowisko, a także my sami. Bądźmy mądrzy, wyedukowani i świadomi!
Cały cykl Ashuthosha znajdziecie pod adresem: https://www.lensculture.com/articles/ashutosh-shaktan-tea-the-ugly-beverage
komentarzy 17
Ciekawe ale niestety smutne…
Obszerny i wielowątkowy temat rzeka, nie da się ukryć, sama uwielbiam herbatę i przyznam, że nad wieloma kwestiami na temat tego napoju się nie zastanawiałam…
Wow, mocny temat. Zaczął się „lajtowo” i z uśmiechem czytałam kolejne słowa traktujące o herbacie. W chwili obecnej zastanawiam się czy dokończyć herbatę, którą zaparzyłam sobie w kubku stojącym obok klawiatury, czy sobie odpuścić. Chyba muszę przetrawić ten temat…
Nie chciałem od razu przytłaczać czymś smutnym. Pij, pij, ale zastanów się przy kupnie następnego opakowania – co to jest za herbata, skąd pochodzi. W świadomości chodzi właśnie o to, żeby być konsumentem, który wie dużo na temat produktu i jest uważny przy jego wyborze. Wtedy z rynku znikają firmy, które są nieuczciwe (przynajmniej w teorii).
szczerze mówiąc to nie miałam pojęcia jak 'herbaciane’ sprawy wyglądają od kuchni.. dzięki za otwarcie oczu..
/magdasierocinska.wordpress.com/
Na szczęście nie wszędzie jest tak źle – ale temat jest bardzo istotny.
Świetny reportaż
Dziękuję! 🙂
W zasadzie to miałam nadzieję, że napiszesz, jak taki przeciętny człowiek może mieć wpływ na to, zwłaszcza w herbacianym przemyśle. Trudno mi coś wymyślić… Czy będzie kolejny wpis ze wskazówkami? A może już jest? Byłabym szalenie wdzięczna
Przykro mi, że zawiodłem… dziękuję mimo wszystko za zwrócenie uwagi. Na pewno będę temat poruszał jeszcze nie raz. Na pewno z rozwiązaniem (przynajmniej sugestią) problemu. Wtedy wrócę i dam linka do tego wpisu. Możemy się tak umówić? :-). Temat jest dla mnie szalenie ważny, dlatego tym bardziej dziękuję Ci za Twój komentarz!
nie nie, nie chodziło mi o zwracanie uwagi, tylko o to, że jestem trochę leniwa. czytałam z wypiekami na twarzy wpis z mocnym postanowieniem, że zrobię wszystko co się da, aby nie dokładać ręki do nieszczęścia tych ludzi i tak po cichu liczyłam, że podasz mi na tacy jakieś sposoby, które leżą w moim zakresie. Ale fajnie, że pojawi się kolejny wpis z sugestiami. Czekam 🙂
Wiem, wiem – nie odebrałem tego jako atak, don’t worry ;-). Cieszę się, że ktoś w taki sposób czyta moje wpisy! Dziękuję również za inspirację do napisania wpisu z sugestiami. Niedługo się za niego zabiorę, wtedy na pewno dam Ci znać! 🙂
Potrzebne są takie wpisy, jak ten. Najłatwiej jest mówić, że nie mamy wpływu na to co dzieje się na przykład w Indiach. Akurat czytam „To zmienia wszystko” Naomi Klein, o zmianach klimatu. Nastawienie ludzi jest tu często podobnie. Mogę myśleć – ja jedna nie mam wpływu na klimat. A to nie prawda. Dlatego zgadzam się autorką – każda kropla drąży kamień.
Zastanawiam się, dodac swoją kroplę do tematu upraw herbaty. Czy herbata też jest certyfikowana znakiem „Fairtrade”? Czy są koncerny, które przodują w takich nieludzkich praktykach?
Dziękuję, to miłe co piszesz. Temat trzeba zbadać, będę starał się dowiedzieć czegoś więcej. Książka na pewno ciekawa, muszę kupić, bo tutaj nie chodzi tylko o herbatę. Trzeba znaleźć konkretne rozwiązania i zacząć je stosować. Nie jak akcje typu „wyciągnij ładowarkę z gniazdka”, a w USA powrzechnie nie gasi się świateł podczas wychodzenia z domu, albo wiecznie palące się światła w miastach.
Problem jest, został zasygnalizowany. Teraz trzeba wspólnymi siłami coś z tym zrobić. W końcu zależy nam na promomocji herbaty, a nie napędzaniu kabzy korporacjom 🙂
Takie tematy zawsze naruszają moje poczucie bezpieczeństwa i stabilności. Pokazują świat, którego nie znam, i który nie powinien istnieć. Rodzą się wyrzuty sumienia za każdy wypity łyk herbaty i ogromna chęć pomocy WSZYSTKIM. Są jakieś organizacje, które działają w tym kierunku?
Cała druga strona medalu też ma dwie strony;P. Czyli jak się wczytamy w reportaż, to mówi on o sytuacji gdy plantacja herbaty została zamknięta i zniknęło wiele miejsc pracy. Tak naprawdę pijąc herbatę pomagamy tworzyć te miejsca pracy. Z drugiej strony też powinniśmy być świadomi tego jaką herbatę wybieramy. Tak jak z kawą istnieje przy herbacie ruch fair trade, czyli najczęściej droższa herbata, ale masz trochę więcej szans na to, że ludzie na początku procesu mają godziwą zapłatę i życie.
Ciężko powiedzieć jak wyglądają kwestie pomocy takim ludziom, koniecznie trzeba zagłębić się w temat. Świata niestety nie zbawimy, ale od autora wiem, że to problem idący w milionach ludzi, więc nie chodzi jedynie o zamknięte plantacje. Problem dotyczy również plantacji działających. Wystarczy obejrzeć program BBC, w którym traktuje się ludzi pracujących na plantacjach gorzej niż zwierzęta, więc o jakim dawaniu pracy mówimy? Bo wątpie, że miska ryżu dziennie ich zadowala… Oczywiście to w głównej mierze od nas zależy jak to będzie wyglądało, musimy patrzeć producentom na ręce i oni powinni być świadomi, że bez konsumentów są nikim.